Tổng quan về bệnh mụn thịt: Nguyên nhân và cách chữa trị

Từ góc nhìn y học, đây là những gì tổng quan nhất về bệnh mụn thịt.

1/ Mụn thịt là gì?

Mụn thịt (syringoma) là những khối u lành tính nhất thường thấy ở vùng mí mắt. Không phổ biến chúng có thể xảy ra xung quanh vùng sinh dục. Các dạng u xơ có thể xuất hiện ở ngực, cổ và vùng bụng. Mụn thịt tương đối dễ điều trị nhưng chúng thường tái phát sau khi điều trị.

Mụn thịt thường xuất hiện quanh mắt

2/ Nguyên nhân gây bệnh mụn thịt?

Tên syringoma trong tiếng anh có nguồn gốc từ syrinx, từ tiếng Hy Lạp nghĩa là ống hoặc dạng ống

Mụn thịt là các khối u lành tính của các ống dẫn mồ hôi (các tuyến mồ hôi toàn vẹn). Những khối u này nằm ở giữa các lớp sâu của da.

3/ Bệnh mụn thịt trông như thế nào?

Mụn thịt là khối u nhỏ có màu giống màu da của bạn và có đường kính từ 1 đến 3 mm. Ở những người có màu da đặc biệt (da có sắc tố hoặc da sậm màu), chúng có thể xuất hiện dưới dạng những vệt màu vàng hoặc vàng nhạt. Mụn thịt là phổ biến hơn ở phụ nữ và thường xuất hiện nhiều nhất trong hoặc sau tuổi vị thành niên. Vị trí phổ biến nhất là xung quanh vùng mắt. Ngực và bụng cũng là những vùng có khả năng bị mụn thịt.

Phần lớn các nốt mụn thịt không có các triệu chứng gì liên quan như đau nhức, mưng mủ, chảy máu,…. Nhưng một số trường hợp có thể bị ngứa khi đổ mồ hôi.

Bệnh mụn thịt là phổ biến hơn ở người châu Á và những người có loại da sẫm màu hơn người da trắng.

4/ Những vấn đề gì khác có thể xảy ra với người bị mụn thịt

Phần lớn các nốt mụn thịt là tự phát. Các yếu tố thừa kế (di truyền) đóng vai trò trong một số trường hợp. Mụn thịt thường xuất hiện ở tuổi thanh thiếu niên. Một vài trường hợp đã được báo cáo trong hội chứng Down. Mụn thịt cũng đã được kết hợp với các điều kiện di truyền hiếm gặp khác như hội chứng Brooke-Spiegler.

5/ Chẩn đoán bệnh mụn thịt như thế nào?

Hầu hết các trường hợp được chẩn đoán bởi sự xuất hiện của chúng. Sinh thiết có thể cần thiết để loại trừ các loại khối u tương tự khác như trichoepitheliomas, trichodiscomas, fibrofolliculomas cũng như milia và ung thư tế bào đáy. Sinh thiết của mụn thịt cho thấy ống mồ hôi hình chữ thập ở các lớp da (sâu) của da.

6/ Mụn thịt được điều trị như thế nào?

Mụn thịt lành tính nên không cần điều trị. Tuy nhiên, chúng có thể được điều trị nếu chúng biến dạng.

Mục đích của điều trị là để giảm khả năng hiển thị của khối u hơn là loại bỏ nó hoàn toàn. Điều này làm giảm nguy cơ sẹo. Để đạt được điều này, phần trên của mụn thịt được điều trị giảm kích thước của nó. Nếu cắt bỏ hoàn toàn hoặc loại bỏ mô được thực hiện quá sâu, có thể gây sẹo. Gần đây, các laser ablative phân đoạn đã được giới thiệu cho phép điều trị các thành phần sâu hơn của mụn thịt với nhiều nguy cơ bị sẹo.

Những người có làn da sẫm màu có nguy cơ sẹo cao hơn. Tốt hơn hết nên thử điều trị một khu vực nhỏ đầu tiên. Nếu điều này thành công, không có biến chứng hoặc sẹo không thể chấp nhận được thì một khu vực lớn hơn có thể được điều trị.

Mụn thịt có thể tái phát sau tất cả các hình thức điều trị khi chúng xâm nhập sâu vào lớp hạ bì hoặc các lớp sâu hơn của da.

7/ Phương pháp điều trị cụ thể

- Điều trị bằng laser

Các thiết bị đốt hoặc tia phân đoạn (fractional) bao gồm CO2 và erbium laser được sử dụng phổ biến nhất. Đối với các loại da sẫm màu hơn, có thể sử dụng laser erbium. Bác sĩ da liễu có thể kết hợp hoàn toàn laser đốt với điều trị bằng laser fractional trong cùng một phiên cho phép điều trị cho các thành phần sâu hơn của mụn thịt

Thời gian chữa bệnh dao động từ 5 đến 14 ngày. Đối với các loại da sẫm màu hơn, có thể xuất hiện siêu sắc tố tạm thời hoặc tăng sắc tố có thể kéo dài vài tháng.

Nếu điều trị bằng laser phân đoạn được sử dụng riêng của nó, mà không có laser đốt kết hợp hoàn toàn, một số phương pháp điều trị sẽ được yêu cầu cho kết quả tốt nhất. Fractional laser đôi khi được sử dụng trên toàn bộ khu vực xung quanh mắt để pha trộn các khu vực với làn da nền nếu các khu vực được điều trị quá nhạt.

Điều trị mụn thịt bằng laser Co2 Fractional

Các phương pháp trên có thể thành công cho các tổn thương rất nhỏ. Vì vậy bạn nên điều trị mụn thịt bằng laser càng sớm càng tốt.

- Cắt bỏ

Đối với mụn thịt cục bộ đến một khu vực nhỏ, cắt bỏ (phẫu thuật cắt bỏ) có thể là một phương pháp điều trị tuyệt vời. Ở những người có da trắng, cắt bỏ hình cắt kéo có thể có hiệu quả đối với các tổn thương lồi lõm. Tuy nhiên, cắt bỏ không được khuyến cáo trong các loại da sẫm màu hơn vì sự thay đổi sắc tố có thể xảy ra và có thể mất vài tháng để giải quyết.

8/ Biến chứng

Tái phát, phì đại (dày) hoặc teo  sẹo và rối loạn sắc tố quá mức (xuất hiện quá tối hoặc quá nhạt) là những biến chứng không phổ biến.

9/ Tiên lượng sau điều trị là gì?

Điều trị thường thành công. Tuy nhiên mụn thịt có thể tái phát và điều trị duy trì. Những người bị mụn thịt định kỳ có thể được điều trị một lần tiếp theo mà vẫn đảm bảo yếu tố an toàn.